مقدمه
موتور یا موومنت یک ساعت نقش حیاتی در نحوه کارکرد ، زیبایی و قیمت آن دارد. موومنت یک ساعت در واقع قلب یک ساعت است و یکی از مهمترین ویژگی های ساعت است که باید به آن توجه کرد که به اصطلاح رایج به عنوان “موتور” ساعت معروف است و در ادامه این مقاله با عنوان موومنت Movement از آن یاد خواهد شد. موومنت یک ساعت در واقع قلب آن ساعت است که نیروی لازم برای حرکت عقربه ها و انواع امکانات ساعت را فراهم می آورد.
انواع موومنت ساعت مچی
موومنت یک ساعت یکی از مسائل مهمی است که ساعت سازان روی آن تمرکز میکنند. موومنت یک ساعت میتواند مهم ترین وجه تمایز آن با ساعت های دیگر باشد که به طور کلی به 2 نوع تقسیم میشود:
- موومنت مکانیکی
- موومنت کوارتز
1- موومنت (موتور) مکانیکی
فناوری این نوع موومنت ها از موومنت های کوارتز قدیمی تر است و طراحی عمومی ساعت مچی های مکانیکی مشابه قرن ها پیش میباشد اما تکنولوژی ساخت آنها مهندسی تر و دقیق تر شده است. این نوع موومنت مورد توجه شرکت های ساعت سازی لوکس جهان است و ترجیح بر این است که از این نوع موومنت که ظرافت ساخت بیشتری نسبت به موومنت کوارتز دارا میباشند استفاده کنند.
مزایای موومنت مکانیکی
- طول عمر بالا: یک ساعت مکانیکی با کیفیت، با نگهداری و مراقبت، یک عمر دوام می آورد.
- عدم نیاز به باطری: در این ساعت ها شما دغدغه ی تعویض باطری را نخواهید داشت.
- زیبایی شناسی: بسیاری از ساعت های مکانیکی دارای پوشش شفافی از جنس یاقوت هستند که یک دید واضح از چرخش و نوسانات حیرت انگیز قطعات را در اختیار شما می گذارد.
دسته بندی کلی این نوع موومنت به صورت زیر می باشد:
- مکانیکی کوکی (دستی)
- مکانیکی اتوماتیک
- مکانیکی دستی و اتوماتیک
موومنت مکانیکی کوکی یا دستی
سنتی ترین نوع ساعت مچی این نوع از ساعت ها هستند. این موومنتها اغلب به عنوان موومنتهای کوکی یا دستی شناخته می شوند چون این نوع ساعت ها نیاز دارند تا هر چند وقت یکبار( که بستگی به فنر و نوع موومنت دارد) با دست کوک شوند. با پیچاندن دسته کوک ساعت، انرژی برای فنر اصلی فراهم می شود این فنر با انتقال انرژی از طریق چند فنر و چرخ دهنده ها نیروی لازم جهت عملکرد عقربه ها و امکانات ساعت را فراهم میکنند.
موومنت مکانیکی اتوماتیک
عموما این نوع موومنت ها در اجتماع به ساعت نبضی معروف هستند ، زیرا این باور غلط وجود دارد که این ساعت ها انرژی خود را از نبض فرد به دست می آورند. در حالی که در واقع این نوع موومنت انرژی مورد نیاز خور را از حرکات طبیعی مچ دست (انرژی جنبشی) تامین می کند. در موومنت اتوماتیک یک وزنه فلزی (روتور) قرار دارد که به راحتی با هر حرکت دست می چرخد و انرژی جنبشی را به منبع اصلی منتقل می کند. در نتیجه فنر اصلی به طور اتوماتیک کوک می شود. این نوع ساعت ها به شدت نسبت به ضربه حساس اند و نیازمند مراقبت هستند. علاوه بر این سرویس دوره ای برای این نوع ساعت ها، جهت کارکرد روان و دقیق ساعت لازم است.
موومنت مکانیکی کوکی و اتوماتیک
یک ساعت میتواند از هر دو نوع اتوماتیک و کوکی باشد ، به این معنی که علاوه بر اینکه فنر با حرکت دست شارژ میشود ، در صورتی که ساعت را بخواهید مدتی در جایی بدون حرکت نگه دارید ، میتوانید آن را به صورت دستی کوک کنید تا انرژی مورد نیاز جهت کارکرد خود را برای مدتی داشته باشد و از کار نیوفتد.
2. موومنت (موتور) کوارتز
موومنت کوارتز یکی از پرکاربردترین و محبوب ترین انواع موومنت ساعت مچی است که دقت بسیار بالاتر و قیمت پایین تری نسبت به موومنت مکانیکی دارند. این موومنت ها برای اولین بار توسط ساعت سازان ژاپنی(سیکو) استفاده شد اما امروزه اکثر برند های بزرگ جهان از این نوع موومنت در ساعت های خود استفاده می کنند. موومنتهای کوارتز با باتری کار میکنند. انرژی در یک موومنت کوارتز از باتری به عنوان منبع اصلی انرژی استفاده می کند. این موومنت رایج ترین نوع موومنت ها هستند که در ساعت های استاندارد و ساعت هایی که به خواب نمی روند می توانید بیابید. برای کارکرد این نوع موومنت، باتری جریان الکتریکی را به یک کریستال کوچک کوارتز می‌فرستد و آن را برق دار می کند. در نتیجه کوارتز در هر ثانیه ۳۲۷۶۸ بار نوسان می کند که باعث تولید سیگنالی با فرکانس دقیق می شود و نوسان ها توسط مدار اندازه گیری شده و در هر ثانیه به یک پالس واحد تبدیل می شوند که در نهایت از طریق چرخ دنده ها به عقربه ها انتقال یافته و باعث حرکت عقربه های ساعت میشود.
مزایای موومنت کوارتز
- دقت بالا: یک ساعت کوارتز به ندرت از زمان صحیح انحراف پیدا می کند و دقت بالایی را تضمین می کند.
- استفاده ی راحت: ساعت های کوارتز با باطری کار می کنند و نیازی به مداخله ی انسان برای کارکرد ندارند.
- نیاز به نگهداری کمتر: تعداد کمتر قطعات متحرک و وجود یک باطری باعث می شود که ساعت های کوارتز به تعمیر و نگهداری کمتری نیاز داشته باشند.
- قیمت پایین تر: در ساخت ساعت های مکانیکی و اتوماتیک به زمان و مهارت بیشتری نیاز است به همین دلیل ساعت های کوارتر ارزان قیمت ترند.
دسته بندی کلی این نوع موومنتها به صورت زیر می باشند:
1- کوارتز ساده
باتری به عنوان منبع تغذیه انرژی استفاده میشود که در نهایت عقربه ها را به حرکت می اندازند. در این نوع موومنت باید به صورت مداوم و دوره ای باتری تعویض شود.
2- کوارتز نوری (سولار، خورشیدی، اکودرایو)
از جالب ترین انواع موومنت ساعت مچی، موومنت نوری (سولار) یا اکودرایو است که مجهز به باتری با قابلیت شارژ با نور خورشید (طبیعی) یا نور مصنوعی است. این نوع موومنت انرژی نوری را از منبع نور گرفته به انرژی الکتریکی تبدیل کرده و استفاده می کند. برای اولین بار شرکت ژاپنی سیتیزن این قابلیت را در ساعت های خود بکار گرفت. باتری این نوع موومنت بسته به مکانیسم کارکرد 10 تا 20 سال عمر مفید دارند.
3کوارتز جنبشی (کنتیک)
این نوآوری مختص به شرکت سیکو ژاپن می باشد.در این نوع موومنت حرکات طبیعی مچ دست باعث شارژ شدن یک خازن میشود. این خازن انرژی مورد نیاز ساعت برای حرکت درآوردن عقربه ها از آن تامین میشود. بسته به نوع و مدل ساعت با هربار شارژ شدن کامل خازن ، ساعت می تواند از یک هفته تا چند ماه به کار خود ادامه دهد.
راه تشخیص موومنت مکانیکی از کوارتز
یک راه ساده برای تشخیص اینکه موومنت ساعت مچی کوارتز است یا مکانیکی، نگاه کردن به عقربه ثانیه شمار است. در ساعت های کوارتز، عقربه ثانیه شمار حرکت تیک تیک دارد که یک بار در هر ثانیه حرکت می کند در حالی که ساعت های مکانیکی حرکت ثانیه شمارشان به آهستگی و پیوسته انجام میشود.
سنگ قیمیتی در موومنت ساعت مچی
در موومنت ساعت مچی هنگامی که فلزی روی فلز دیگر ساییده میشود به مرور زمان روغن داخل چرخ دنده ها تجزیه شده و سبب فرسایش محور های داخلی ساعت می شود. به همین دلیل ساعت سازان در بیشتر ساعت ها میان قطعات فلزی از یاقوت و جواهراتی نظیر الماس و برلیان به دلیل درجه سختی بالا استفاده می کنند تا فلزات به کار برده اصطکاک کمتری ببینند.
از فروشگاه گالری مروند میتوانید انواع ساعت را خریداری نمایید.